Coca-Cola
"Des vins Coca-Cola", zo smalen Fransen wel eens als ze het over Amerikaanse wijnen hebben. Zoet en artificieel dus, net goed om er een Big Mac bij te eten. De ex-goeverneur van de belangrijkste wijnstaat Californië wordt er soms ook bijgehaald: "Schwarzeneggerwijnen". Lees: opgefokte bodybuilders met veel kracht en weinig inhoud, breedgeschouderd maar zonder elegantie. De wijnen van Frankrijk daarentegen zijn fijn, subtiel, geschakeerd en complex. Heel subtiel is deze veralgemening alvast niet.
Onlangs deed ik, samen met bevriende wijnfanaten, zes Californische wijnen uit oudere jaargangen open: drie pinot noirs van het domein Saintsbury in de regio Carneros (uit 1999, 1998 en 1997) en drie cabernet sauvignons van Cathy Corison in Napa Valley (uit 1996, 1995 en 1994).
Eerste vaststelling: wat waren die wijnen mooi gerijpt. Dat Californische wijnen minder goed verouderen dan Franse, is een bewering die op niets is gebaseerd. Tweede vaststelling: blind geproefd had je deze wijnen even goed in Frankrijk kunnen situeren. Meer bepaald in Bourgogne, waarmee Carneros te vergelijken is. En in Bordeaux, waarvan Napa Valley de tegenhanger is. Stuk voor stuk waren dit fijne, subtiele, geschakeerde, complexe wijnen, elk met hun signatuur van het domein en de druif, maar ook met hun verschillen door de jaargang. Want in tegenstelling tot wat de Fransen schijnen te denken, is het weer in Californië niet even monotoon als het menu bij MacDonald's.
Carneros is een van de koelste regio's van Californië, gelegen aan de baai van San Francisco die voor de aanvoer van koele zeelucht zorgt. Dat maakt van haar de uitgelezen plek voor pinot noir en chardonnay, die ook in Frankrijk in de koelere Bourgogne- en Champagnestreek geteeld worden. Een aantal grote Franse champagnebedrijven heeft hier trouwens geïnvesteerd, al pakken ze daar in eigen land niet mee uit.
In de Verenigde Staten is de wijnwetgeving niet zo streng als in Frankrijk. De wijnbouwers kunnen er vrijer kiezen waar ze welke druiven aanplanten. Maar door ervaring hebben ze geleerd dat ze er belang bij hebben om dat niet lukraak te doen. De twee oprichters van Saintsbury - die elkaar ontmoetten aan de faculteit oenologie van de befaamde Davis University - waren pioniers in dit gebied. Al vanaf 1981 waren zij ervan overtuigd dat je hier fijne pinot noir in Bourgondische stijl kon maken. En dat is hen gelukt.
De neuzen en papillen verplaatsten zich naar Napa Valley, een van de enige regio's ter wereld waar de traag en laat rijpende cabernet sauvignon écht rijp wordt. En waar het bijgevolg mogelijk is om wijnen van uitsluitend cabernet sauvignon te maken. In het Atlantische klimaat van Bordeaux kan dat niet, vandaar dat men ze mengt met een makkelijker rijpende druif als merlot.
In Napa Valley kom je megagrote domeinen tegen, opgericht door zakenlui die in een andere business rijk zijn geworden, en zich dan wat prestige en levenskunst bijeenkochten. Maar het domein van Cathy Corison, ook afgestudeerd aan de Davis Universit, is wat men hier een boutique winery noemt: klein en gericht op kwaliteit. Ze richtte het op in 1987, en ik zal nooit de verticale proeverij vergeten die ze voor mij organiseerde toen ik haar domein bezocht: ik waande me op een uitstekend Bordelees domein in Frankrijk. Zo fijn, subtiel, geschakeerd en complex!
Het verschil tussen Fransen en Amerikanen? Amerikanen kennen de wijnen van Frankrijk: bij vele wijnhandelaars en op vele wijnkaarten vind je er de beste Franse wijnen. De meeste Fransen daarentegen kennen niets van Californië. Wijnen van Carneros en Napa Valley? Nergens in Frankrijk kan je ze krijgen. Coca-Cola daarentegen wordt er overal geschonken.