Is wijn drinken gezond?
In deze periode van goede voornemens, na wellicht enige excessen, komt deze vraag niet toevallig.
Om te beginnen zit in wijn alcohol, daar kennen we de gevaren van. Maar er zijn ook voordelen aan verbonden: een matig verbruik van alcohol vermindert het risico op hart- en herseninfarcten, omdat het dichtslibben van de aders voorkomen of minstens afgeremd wordt. Vandaar dat studies uitwijzen dat matige wijndrinkers langer leven dan geheelonthouders, hoewel die op hun beurt dan weer langer leven dan zware drinkers. Een overmatig verbruik van alcohol geeft immers aanleiding tot andere ziekten zoals levercirrose en sommige kankers, hoge bloeddruk en een verhoogd risico op dood door ongeval. Maar geldt dit voor elke alcoholische drank, of zijn er specifieke voor- en nadelen verbonden aan wijn?
Een van de belangrijkste voordelen van wijn is het heilzame effect van de polyfenolen, die zich in de schillen en pitten van de druiven bevinden (vandaar dat dit voordeel vooral geldt voor rode wijn, waarin schillen en pitten mee vergisten). Deze polyfenolen zouden de goede cholesterol in ons lichaam bevorderen en de slechte afbreken, wat het risico op infarcten verlaagt. Meer in het bijzonder wordt vaak over resveratrol gesproken, een polyfenole stof die eveneens preventief zou werken tegen sommige kankers.
Helaas zijn er ook negatieve effecten van wijn bekend, of beter: van stoffen die eraan toegevoegd worden. Sulfiet is de bekendste: je kan er hoofdpijn van krijgen, het kan een tekort aan vitamine B veroorzaken, en sommige mensen zijn er allergisch aan. Voorlopig is het echter moeilijk om wijn zonder sulfiet te maken: sulfiet behoedt de wijn voor oxidatie en bacteriën. In rode wijn moet er doorgaans minder toegevoegd worden dan in witte wijn, omdat de schillen en pitten van druiven – die in rode wijn mee vergist worden – van nature reeds anti-oxidanten bevatten. Dat kan verklaren waarom veel mensen eerder klagen over witte wijn als bron van hoofdpijn.
Een andere chemische stof die vaak aangewezen wordt als oorzaak van hoofdpijn of algemene "wijnallergie", is histamine. Die kan als nevenproduct ontstaan bij een gisting veroorzaakt door bacteriën (en niet door gisten), zoals de malolactische gisting die in de wijn het scherpe appelzuur omzet in zachter melkzuur. Rode wijnen ondergaan deze tweede gisting vaker dan witte, zodat je doorgaans meer histamine aantreft in rode dan in witte wijn. Wat meteen kan verklaren waarom sommige mensen hoofdpijn of andere problemen krijgen van rode wijn, en niet van witte. Sommige studies over de gezondheidseffecten van wijn spreken elkaar echter tegen. En medische wetenschappers trekken de besluiten ervan wel eens in twijfel. Maar over één zaak zijn alle experts het eens: matiging is en blijft de boodschap.