Heeft België toekomst als wijnland?
Ons land is door de Europese Unie officieel erkend als wijnproducerend land.
Wij beschikken zelfs over heuse "appellations controlées" zoals in Frankrijk: Hageland, Haspengouw, Heuvelland en Côtes de Sambre et Meuse. Is België op
weg om een echt wijnland te worden? Met de opwarming van het klimaat wordt dat niet meer als science fiction beschouwd.
België bevindt zich maar net buiten de klimaatzone die geschikt is om kwaliteitswijn te maken. Het is dus verleidelijk om te denken dat een beetje opwarming ons land net binnen die zone zal doen vallen. Tenslotte ligt Champagne maar op 250 kilometer van Brussel, en nog eens 250 kilometer verder ben je al in Bourgogne.
Maar naast de vraag hoe snel en hoe regelmatig die opwarming zal verlopen, zijn er ook andere factoren dan warmte belangrijk voor wijnbouw. Zo moet er voldoende zon zijn om de druiven goed rijp te krijgen. Zonlicht is immers onmisbaar voor de fotosynthese, het proces waarbij de wijnstok suikers aanmaakt in de druiven. Nu is het perfect mogelijk dat het klimaat warmer wordt zonder dat daarom de zon meer schijnt. Meer warmte gaat ook niet noodzakelijk gepaard met minder regen. En net die regen stelt de wijnbouwers in ons land vaak voor grote problemen, want een evenwichtige watervoorziening is cruciaal voor de wijnstok en de ontwikkeling van kwaliteitsvolle druiven. Daarbij komt nog de bodemsamenstelling: de wijnstok vraagt een arme bodem, terwijl België veel vruchtbare grond heeft, eerder geschikt voor groenten en fruit. Bovendien is België een vlak land, met weinig hellingen waarop wijngaarden van een goede afwatering en zonexpositie kunnen genieten.
Gezien die verzameling van ongunstige factoren is het des te opmerkelijker dat hier toch behoorlijke tot goede wijnen afgeleverd worden. Ze blijven echter een minderheid, en zijn het product van gepassioneerde wijnliefhebbers die er bijzonder veel werk voor over hebben, èn die het geluk hadden een geschikt terroir te vinden (zuidelijke helling, goede bodem, goede afwatering ...). Veel keuze uit druivensoorten heben zij niet, zij moeten zich beperken tot soorten die in koele streken goed gedijen, zoals pinot noir en chardonnay.
Onze Belgische topwijn komt uit Haspengouw en wordt gemaakt door Peter Colemont, een docent in wijnkennis. Zijn chardonnay "Clos d'Opleeuw" (de naam van zijn ommuurde wijngaard van één hectare) kan de vergelijking met witte bourgogne aan. Schuimwijn wordt in ons land ook gemaakt: Meerdael uit Oud-Heverlee en "Clos des Agaises" uit het Waalse Haulchin zijn mooie voorbeelden. En wat als het met wijndruiven niet lukt? In het dorpje Roisin, vlakbij de Franse grens, maakt Ludovic Boucart, een oenoloog van de Universiteit van Bourgogne, een schuimwijn van rabarber. Belgischer kan het niet.