Maf
"Hi Bruno, I wrote a book, shall I send it to you?"
De laconieke mail is afkomstig van wijnmaker Randall Grahm, eigenaar van het wijnbedrijf Bonny Doon in Santa Cruz, even ten zuiden van San Francisco.
Ik heb hem daar ooit opgezocht en een boeiende namiddag doorgebracht. Want Randall Grahm is niet alleen een begenadigd wijnmaker. Hij is ook een filosoof, artiest, levenskunstenaar en stand-up comedian.
Grahm was een van die Californische studenten die in de wilde jaren van de Flower Power aan de universiteit rondhingen, kennismaakten met de Franse wijncultuur, en dat als een middel zagen om aan een saaie carrière te ontsnappen. Hij creëerde zijn eigen domein Bonny Doon. Of moet ik zeggen: zijn eigen bizarre wijnuniversum?
Uit puur hyperkinetisme maakte Grahm meteen 40 verschillende wijnen. Aan coherente "branding" had hij lak: hij gaf ze allemaal verschillende namen en etiketten, de meest ongewone eerst. Zoals "Le Sophiste", "Le Cigare Volant" of "Cardinal Zin", een wijn van zinfandel en een woordspeling op het Engelse woord voor "doodzonde". Toen hij vernam dat zijn vrouw zwanger was, bracht hij een wijn uit onder de naam "Le Monstre". Hij bezocht het beroemde Domaine du Vieux Télégraphe in Châteauneuf-du-Pâpe, vond dat ze daar absoluut een wijn van 100% mourvèdre moesten maken, en omdat ze dat niet deden, deed hij het maar zelf. Onder de naam "Old Telegram". Zijn wijnen van de Rhônedruiven grenache, syrah en mourvèdre noemde hij "The Rhône Rangers", naar de Amerikaanse tv-serie "The Lone Rangers". En hij creëerde een rockopera onder de titel "Châteauneuf du Papers Rhônely Hearts Club Band".
Grahm was een voorloper in het gebruik van de schroefdop. Toen hij voor al zijn wijnen de kurk afschafte, organiseerde hij een groot evenement in drie steden: San Francisco, New York en … Mechelen (waar zijn Belgische invoerder met de al even bizarre naam Swaffou gevestigd was). De pers werd uitgenodigd met een overlijdensbericht: de dood van de traditionele kurk. In de stad werd een grote zwarte lijkwagen rondgereden. Nadien vond een degustatie plaats met alleen zwarte gerechten.
Maar tussen al dat prettig gestoorde entertainment is Grahm eigenlijk heel ernstig als het op de kwaliteit van zijn wijnen aankomt. Hij is een absolute fan van Franse en Duitse terroirwijnen, die hij de grootste ter wereld noemt. Hij wil niets minder dan even grote wijn maken. "Wij Amerikanen maken goede wijnen, van gezond en rijp fruit", zegt hij, "Maar we maken geen grote wijnen. Omdat een grote wijn niet alleen naar fruit smaakt, maar ook aardse en minerale aroma's heeft."
Toen men daar in Amerika nog geen aandacht voor had, besefte Grahm reeds hoe belangrijk het is om de juiste druivensoort op de juiste plek aan te planten. Hij brak ook met de praktijk van irrigatie, waardoor hij zijn wijnstokken verplichtte diep in de bodem op zoek te gaan naar water.
Enkele jaren geleden nam hij een drastische beslissing om zijn ideaal – het maken van echte terroirwijnen – optimaal te verwezenlijken. Hij verkocht al zijn wijnmerken die niet volkomen beantwoordden aan zijn eisen, wat zijn productie deed inkrimpen met meer dan de helft. "Ik ben de vijftig voorbij, ik heb niet alle tijd meer", zei hij daarover tegen mij, "Ik wil nog alleen wijnen maken waar ik voor de volle honderd procent achter kan staan."
En nu heeft hij dus een boek geschreven: "Been Doon so long", met als ondertitel
"A Randall Grahm Vinthology", en een voorwoord van de Engelse wijnschrijver Hugh Johnson. Het is weer typisch Grahm: een eclectische, creatieve explosie van essays, speeches, stripverhalen, gedichten, kortverhalen ("viterature"), operascenario's ("Welcome in the Vinferno") en rocksongs of "doon-tunes" ("I know it's only zinfandel, but I like it", vrij vertaald naar The Rolling Stones). Allemaal gaan ze over dat ene product waar hij zijn hele leven aan gewijd heeft: wijn.
Surf naar bonnydoonvineyard.com of kijk op YouTube naar "Sub-Terroir Blues". You'll see what I mean.
