De koning van de Spaanse wijnen: een historische degustatie
Wat Domaine de la Romanée-Conti is voor Frankrijk, is Vega Sicilia voor Spanje: de absolute top. Er waren dan ook maar 40 wijnjournalisten uit de hele wereld uitgenodigd voor een historische degustatie van 40 jaargangen. Omdat 40 jaar geleden de familie Alvarez dit iconische domein overnam.
De viering ging door in El Celler de Can Roca in Girona, algemeen beschouwd als het beste restaurant van Spanje, en al twee keer uitgeroepen tot beste restaurant van de wereld. Pablo Alvarez, topman van het domein, ontving elk van de 40 uitgenodigde wijnjournalisten persoonlijk. Zijn vader, David Alvarez, nam 40 jaar geleden Vega Sicilia over. Opgericht in de 19de eeuw was het toen al een legende in Spanje. Maar de vorige eigenaarsfamilie was financieel in slechte papieren geraakt. David Alvarez pompte 25 miljoen euro in de heropleving van het domein. Hij had daar de financiële middelen voor: begonnen als leraar wiskunde bouwde hij in één generatie een gigantische dienstengroep met 100.000 medewerkers uit, de Gruppo Eulen, actief in sectoren als schoonmaak, tuinieren, bewaking en interim, in Spanje en in Zuid-Amerika. Zijn zoon Pablo stelde hij aan aan om Vega Sicilia te leiden.
Het domein, gelegen in de bekende Spaanse wijnstreek Ribera del Duero, ontvangt in principe geen private gasten, met uitzondering van de Spaanse koninklijke familie. Geen wonder dat de uitnodigingen voor deze 40ste verjaardag even exclusief waren. Er werd ook een tegenprestatie verwacht van ons: dat we 40 jaargangen van de topwijn Unico zouden proeven. Een klus waar een wijnliefhebber niet tegenop kijkt.
Unico wordt alleen van de oudste wijnstokken van het domein gemaakt, overwegend tempranillo (de belangrijkste Spaanse wijndruif) aangevuld met cabernet sauvignon en een klein percentage merlot (beide druiven bekend van Bordeaux). Het aandeel bordeauxdruiven is in de loop van de tijd gestadig verminderd. De rijping gebeurt afwisselend in grote foeders en in kleinere eikenhouten vaten die op het domein zelf vervaardigd worden. In totaal brengt de wijn tien jaar in de kelders van het domein door alvorens op de markt te komen. Er zijn jaarlijks maar 50 tot 100.000 flessen van (afhankelijk van de kwaliteit van het jaar). Die worden in kleine allocaties verdeeld over 150 landen. In sommige jaren wordt er geen Unico gemaakt. Op die manier blijft Vega Sicilia overal schaars, en dat creëert hoge prijzen: een fles Unico kost vandaag tussen 400 en 700 euro, een magnum kan tot 1.400 euro gaan.
De degustatie van de 40 jaargangen gebeurde uitsluitend met magnums: één magnum per jaar, net voldoende om de 40 proevers elk 3 à 4 centiliter in te schenken. Op de voet van elk proefglas was een stickertje met het oogstjaar gekleefd, zodat we ons zeker niet konden vergissen. Bij Vega Sicilia wordt aan elk detail gedacht.
Om half tien 's morgens begonnen we eraan, de 40 wijnjournalisten die uit alle hoeken van de wereld kwamen: van verschillende landen in Europa over Mexico, Brazilië en de Verenigde Staten tot Hongkong. In de voormiddag werden alleen de even wijnjaren geproefd, in de namiddag de oneven wijnjaren. Waarom? Om te vermijden dat de 20 jongere en de 20 oudere wijnjaren samen geproefd zouden worden. Door ze op te splitsen in even en oneven jaren, konden we in beide proefsessies de evolutie van deze iconische wijn doorheen de jaren volgen.
Het jongste jaar was 2014, het meest recente jaar dat gebotteld werd (de jaren 2015 tot 2021 liggen nog te rijpen in de kelders van het domein). Het oudste jaar was 1960. Daartussen proefden we alle jaren waarin Unico werd gemaakt.
Deze topwijn van Vega Sicilia wordt in het algemeen gekenmerkt door een krachtig en breed boeket van donkere bessen, pruimen en kruiden, met toetsen van zoethout, mokka en chocolade. Heel complex dus, intens van smaak, geconcentreerd en toch verfijnd en elegant, zijdezacht van textuur, en met een opmerkelijke lengte van de afdronk. De jaren die het best uit de proeverij naar voor kwamen, waren 2010, 2009, 2002, 1999, 1989, 1986, 1979, 1976, 1972, 1970, 1965 en 1960.
De jongste jaargangen waren ook bijzonder goed en hebben vergeleken met vroeger nog aan verfijning gewonnen. Maar Unico is geen wijn om jong te drinken: hij heeft tijd nodig om zich helemaal te ontplooien. Dat bewijzen de wijnen van de jaren 60 en 70 die opvallend levendig en in topvorm voor de dag kwamen: Unico is een van die bewaarwijnen die het eeuwige leven lijken te hebben.
Daarnaast is hij het schoolvoorbeeld van een wijn die kracht en finesse tegelijk heeft, iets wat alleen de grote wijnen van deze wereld is gegeven. Die kracht is altijd ingehouden, en maakt de wijn nooit zwaar of alcoholisch. Unico voelt integendeel verrassend licht en elegant aan. Maar daaronder schuilen concentratie, spanning en complexiteit. Na deze degustatie was de eindconclusie onontkoombaar: Unico behoort niet alleen qua reputatie bij de grote wijnen van de wereld, maar bewijst het ook in het glas, telkens opnieuw.
Een kleine anekdote om te besluiten: de magnum van 1968 bleek kurk te hebben. Het domein zelf had er echter geen tweede meer. De wijnjournalisten maakten daar geen probleem van en proefden verder. Maar topman Pablo Alvarez kon er niet mee leven: hij spoorde zijn medewerkers aan om een winkel of particuliere klant te zoeken die nog een magnum van 1968 had. Die werd gevonden, overgebracht èn geschonken. Opeens begreep ik waarom Unico zulke grote wijn is: omdat de makers ervan geen imperfectie aanvaarden.
De wijnen van Vega Sicilia zijn in België verkrijgbaar bij labuenavida.be.
La Buena Vida ( Mol )
