Labels
Heeft u al de term "Appellation d'Origine Protégée" (AOP) op de flessen van uw geliefde Franse wijn zien staan? Dat is het officiële kwaliteitslabel van de Europese Unie, waarmee men tot een harmonisering van alle bestaande labels wil komen (niet alleen voor wijn trouwens, ook voor andere landbouwproducten). In Italië wordt het "Denominazione di Origine Protetta" (DOP), in Spanje "Denominación de Origen Protegida" (DOP), in Duitsland "Geschützte Ursprungsbezeichnung" (g.U.), enzovoort.
Zal dit leiden tot de verdwijning van het gekende "Appellation d'Origine Controlée" (AOC)? Welnee. Die benaming blijft gewoon bestaan. Niemand eist en verwacht dat de Fransen hun historische AOC opgeven. Wie vandaag al een AOC heeft, krijgt trouwens automatisch een AOP. Voor de toekomst ligt dat anders: elke regio die zich AOC wil noemen, moet eerst een AOP aanvragen.
Interessante vernieuwing of Europese bemoeizucht? Het verschil tussen beide termen lijkt miniem. Toch roepen "controleren" en "beschermen" een heel andere beeldvorming op. Frankrijk controleert, Europa beschermt. Het lijkt wel of de Franse wijnstreken door Europa meer gevaloriseerd worden dan door hun eigen land. Je controleert immers wat verdacht is. En je beschermt wat waardevol is.
Een "appellation d'origine" is een garantie van herkomst (van de druiven, maar ook van de plaats waar de wijnen gemaakt en gebotteld worden). Tegelijk staat het voor kwalitatieve regels die samenhangen met deze herkomst, zoals een maximaal toegelaten rendement in de wijngaard (belangrijk voor de kwaliteit van de wijn), de toegelaten druivenrassen (omdat die het best gedijen in een welbepaalde streek) en bepaalde verplichte werkwijzen in de wijngaard en de vinificatiekelder. In Frankrijk wordt daarenboven vermeld dat deze herkomst en regels ook gecontroleerd worden door de overheid. Waarmee impliciet gezegd wordt dat wijnbouwers anders frauderen.
Hoe verschillend klinkt de term op het Europese label. Daar lijkt het of de wijnbouwers beschermd worden. Tégen fraudeurs.
Dat moet koren op de molen zijn van al die Franse wijnbouwers die sowieso vinden dat de Franse overheid te weinig respect heeft voor het meest waardevolle exportproduct van haar land. Zij vinden de AOC-regels te streng en te repressief,
wat Frankrijk op de wereldmarkt benadeelt tegenover wijnlanden met een soepeler wijnwetgeving. Zij vinden ook dat de overheid aan reglementitis lijdt. En over de overheidscampagnes rond de gevaren van alcohol, waarbij wijn meer dan eens als voorbeeld wordt aangehaald, zijn ze helemààl niet te spreken.
Toch zullen de Fransen hun AOC niet dumpen. Daar zijn ze dan weer te Frans en te weinig Europees voor, te zeer gehecht aan hun verleden en tradities. Is het overigens geen bijkomende geruststelling voor de wijnliefhebber dat zijn geliefde wijnstreek niet alleen beschermd maar ook gecontroleerd wordt? Ook voor de eerlijke wijnbouwer is het een garantie, want fraudeurs schaden altijd de reputatie van een hele streek.
Voor de Franse "vins de pays" ligt de zaak anders. De term "landwijn" roept geen notie van afgebakende herkomst of kwaliteit op. Het nieuwe Europese label wel: "Indication Géographique Protégée" (IGP). Vermoedelijk zal het daarom door de producenten meer gebruikt worden. In Italië heeft men de overgang naar IGT ("Indicazione Geografica Tipica") al met succes gemaakt.
En wat met de Franse tafelwijn? In plaats van "Vin de Table" mag die van Europa het lyrische label "Vignobles de France" (VdF) dragen. Over het gebruik dààrvan zullen de producenten van tafelwijn niet lang moeten nadenken. We zullen het daarom wellicht vaak zien. Op al die Franse wijnen die we liever niet drinken.
