Uit het archief van de wijnschrijver

Schitterende wijnkelders op weg naar het zuiden

Als u naar het zuiden trekt, kan u onderweg genieten van iets wat in onze restaurants stilaan onvindbaar is geworden: een grote, gerijpte wijn tegen een aanvaardbare prijs. Wij ontdekten in Frankrijk, op weg naar het zuiden, vijf restaurants met historische collecties van wijnen, die tegen redelijke prijzen op de kaart staan.

1. Loire:

Anne de Bretagne, 163 boulevard Tara, La Plaine-sur-Mer, tel. +33 2 40 21 54 72, www.annedebretagne.com (overnachting mogelijk)

Vlakbij de monding van de Loire - pal tegenover de Atlantische Oceaan op een unieke plek waar je vandaag niet meer mag bouwen - vind je dit prachtige hotel-restaurant met maritiem design. Philippe Vételé, de kok, en zijn echtgenote Michèle lieten het bouwen in 1979. Philippe Vételé, die vooral kookt met vis en zeevruchten, mag intussen prat gaan op twee Michelinsterren. Michèle werd in 2009 uitgeroepen tot beste sommelier van Frankrijk. Ze stelde een indrukwekkende wijnkelder samen, die

ruim 20.000 wijnen bevat, waaronder heel wat oude muscadets uit de nabijgelegen, gelijknamige wijnstreek. Muscadet staat bekend om een wijn die niet geschikt is om te verouderen, maar Michèle Vételé bewijst het tegendeel: een gerijpte muscadet kan verrukkelijk zijn. Maar dan moet je wel de goede wijnbouwers kennen: Bossard, Brégeon, Landron, Branger, Luneau ... Daardoor kan je hier al een schitterende wijn drinken vanaf 35 €. Gerijpte muscadets (die teruggaan tot het begin van de jaren '90) blijven meestal onder de kaap van 60 €. De rest van de Loire is ook sterk vertegenwoordigd, met klinkende namen als Angéli, Pithon, Foucault, Huet, Foreau, Nicolas, Cotat (prijzen vanaf 27 €). De formidabele Clos de la Coulée de Serrant van Nicolas Joly (een van de beste witte wijnen ter wereld) kan je hier drinken voor 125 €: een koopje. Eens buiten de Loire, vermindert het aantal wijnen per streek, maar de selectie blijft ijzersterk: Zind-Humbrecht en Trimbach uit de Elzas, Macle en Tissot uit de Jura, Dauvissat en Raveneau uit Chablis, Coche-Dury en Carillon uit Bourgogne, Vernay en Clape uit de noordelijke Rhône, Simone en Hauvette uit Provence, Soria en Barral uit Languedoc. Enkele gerijpte toppers uit Bordeaux gaan terug tot 1989, tegen prijzen die meestal onder 100 € blijven. In het algemeen kan je hier al een topwijn drinken tussen 60 en 80 €. Dat is zeldzaam voor een restaurant met twee sterren.

Michèle Vételé pakt bovendien vaak uit met verrassende, onverwachtse combinaties tussen wijn en gerechten, zoals een licht geoxideerde Savennières van 1992 bij oesters (terwijl die meestal met jonge muscadet worden geassocieerd).

Voor informatie over de regio: www.spr-paysdelaloire.fr

2. Cahors:  

Le Balandre, 5 avenue Charles de Freycinet, Cahors, tel. +33 5 65 53 32 00, www.balandre.com (overnachting mogelijk)

Tegenover het treinstation van Cahors - prachtig gelegen temidden van een indrukwekkend landschap - bevindt zich een hotel dat dateert van 1911, Hôtel Terminus. Al vier generaties lang behoort het toe aan de familie Marre. Het restaurant ervan sloot haar deuren in 1959 om opnieuw open te gaan in 1984 onder de naam Le Balandre: er was immers een culinair talent in de familie opgestaan, Gilles Marre (die nog ervaring opdeed in ons land in L'Ecailler du Palais Royal en La Villa Lorraine). Hij kookt graag met terroirproducten zoals truffel, foie gras en lam. Sinds drie jaar heeft hij het roer van de keuken in handen gegeven van zijn zoon Alexandre (de vijfde generatie), zodat hij nu de handen vrij heeft om zich verder te bekommeren om zijn fantastische wijnkelder. Daarin liggen ongeveer 10.000 wijnen, waarvan de helft Cahors, de trots van deze streek. Cahors is een wijn die nog altijd gemaakt wordt met de in Frankrijk zeldzaam geworden druif malbec. Deze druif leidt hier tot nogal stoere en stugge wijnen, die lange tijd nodig hebben om op dronk te geraken.

Gilles Marre heeft Cahors van alle beste domeinen, uit jaargangen die teruggaan tot 1959. De meeste daarvan drink je hier tegen prijzen tussen 40 en 70 €. Interessant is dat je verschillende Cahorswijnen van oude jaargangen per glas kan krijgen (tussen 5 en 9 €).

Het zuidwesten van Frankrijk - de bredere regio waartoe Cahors behoort - en het nabijgelegen Bordeaux zijn eveneens goed vertegenwoordigd. Toppers uit Bordeaux gaan terug tot de jaren '50, met zelfs enkele uitschieters uit de jaren '30 en '40. Andere Franse streken kennen eveneens een sterke selectie van gerijpte wijnen, tegen redelijke prijzen.

In Hôtel Terminus overnacht je in een historisch kader, de kamers hebben dus niet het comfort van eigentijdse hotels. Maar de lage prijzen maken dat goed (70 à 95 € voor een tweepersoonskamer).  

De keuken van de jonge Alexandre Marre is verrassend actueel. Hij werkt, zoals zijn vader, met prima terroirproducten, en brengt ze in een lichte, eigentijdse versie.

Voor informatie over de regio: www.tourisme-midi-pyrenees.com

3. Bugey (tussen Jura en Savoie):

Les Cépages, 465 rue Briand Stresemann, Thoiry,

tel. +33 4 50 20 83 85, www.lescepages.com (overnachting mogelijk in Crozet op 6 km: www.jivahill.com)

Bugey is een kleine, onbekende wijnstreek tussen Jura en Savoie, vlakbij de Alpen en de grens met Zwitserland. In het bergdorpje Thoiry werd een typische woning voor deze streek, gebouwd in 1830, getransformeerd tot een restaurant dat kan bogen op één Michelinster. Jean-Pierre Delesderrier, kok en wijnliefhebber, kocht dit huis 22 jaar geleden omwille van de prachtige gewelfde kelder, waar hij zijn droom kon realiseren: een van de mooiste wijnkelders van Frankrijk uitbouwen. Er liggen 15.000 flessen, verdeeld over 1.200 referenties, voornamelijk uit Frankrijk. Zijn echtgenote Isabelle, verantwoordelijk voor de eetzaal, schoolde zich bij tot sommelière.

Uit alle Franse streken heeft het echtpaar Delesderrier gewoon het allerbeste geselecteerd. De fenomenale collectie witte en rode bourgognes springt in het oog. Maar Delesderrier heeft vandaag een voorkeur voor minder klassieke streken: "Ik heb ingezien dat het beste niet noodzakelijk het duurste is." Languedoc-Roussillon vindt hij de wijnstreek waar je vandaag de mooiste ontdekkingen kan doen: op de kaart staan onder meer La Grange des Pères, Montcalmès, Hortus, Mas Jullien, Les Aurelles, Barral en Gardiès. Provence is vertegenwoordigd met Hauvette, Trévallon, Pibarnon en Richaume, de noordelijke Rhônevallei met Villard, Gaillard, Gerin, Guigal, Graillot, Jaboulet en Chapoutier. De jaargangen gaan terug tot de jaren '70, maar de prijzen blijven zeer redelijk. Gerijpte topwijnen kan je hier drinken vanaf 50 €. Sommige mythische namen kosten evenveel als wat je vandaag bij een invoerder zou betalen. En bij de menu's worden gerijpte wijnen per glas geschonken tegen 7 à 10 euro. Het eigen terroir wordt niet vergeten, met verrassend mooie wijnen uit Bugey, Jura en Savoie.

Delesderrier heeft een fijne neus voor wat echt goed is, en dat weerspiegelt zich in zijn keuken. Zijn culinaire stijl is weliswaar - zoals bijna overal in Frankrijk - klassiek Frans, met de gekende romige sausen, maar de versheid en verfijning zijn opmerkelijk.

Zijn clientèle is internationaal, vaak uit Genève dat 16 kilometer van hier verwijderd is.

Voor informatie over de regio: www.rhonealpes-tourisme.com en www.ain-tourisme.com

4. Noordelijke Rhône:

Schaeffer, 34 quai Jules-Roche, Serrières, tel. +33 4 75 34 00 07, www.hotel-schaeffer.com (overnachting mogelijk)

Langs de Rhône, tussen Vienne en Valence, bevindt zich een hotel-restaurant met een lange voorgeschiedenis. Het werd gebouwd in 1900 onder de naam Ravon, 25 jaar later neemt een Frans echtpaar uit de Elzas - Ernest en Mathilde Schaeffer - het over en verandert de naam. In 1955 volgt hun dochter Yvette hen op, samen met haar echtgenoot. In 1981 komt hun kleindochter Joëlle Schaeffer aan het roer, samen met haar man Bernard Mathé die vandaag nog altijd de kok is. Beiden hebben een grote passie voor hun terroir, wat zich in de keuken uit in de keuze voor prima producten. Ook de wijnkelder getuigt daarvan: 90% van de 8.000 wijnen komt uit de noordelijke Rhônevallei. Alle beste domeinen staan op de kaart: Cuilleron, Villard, Vernay, Chapoutier, Guigal, Chave, Jaboulet, Jamet, Gangloff, Bonnefond, Stephan, Ogier, Gerin, Gaillard, Voge, Faurie, Clape, Robert. Een schitterende wijn drink je hier al vanaf 60 €. Sommige toppers komen boven 100 € uit, maar kosten nog altijd minder dan wat je vandaag bij een invoerder moet betalen (zoals een Hermitage 1996 van Chave voor 180 €, of de beroemde "La Chapelle" van Jaboulet uit hetzelfde jaar voor 150 €).

Het hotel is gerieflijk zonder meer, een typisch hotel voor doorreizende toeristen, waaronder vele Belgen. De dochter van Joëlle en Bernard, een binnenhuisarchitecte, is begonnen met de geleidelijke renovatie van de kamers: het is aanbevolen een van de vernieuwde kamers te vragen. De prijzen voor een tweepersoonskamer situeren zich tussen 75 en 120 € .

Ondanks de wat ouderwetse eetzaal van het restaurant eet je er goed.

De keuken van Mathé is klassiek Frans, met gebruik van uitstekende streekproducten.

Voor informatie over de regio: www.rhonealpes-tourisme.com

en www.ardeche-guide.com.

5. Languedoc:

Le Dit-Vin, rue du 4 Septembre, Aigues-Mortes, tel. +33 4 66 53 52 76, www.restoleditvin.com (overnachting mogelijk in Aigues-Mortes: www.lemasdessables.com)

Le Dit-Vin ligt al ver in het Franse zuiden, middenin de Camargue, pal

in het historische hart van Aigues-Mortes, een ommuurd middeleeuws stadje dat in een procedure zit om geklasseerd te worden als werelderfgoed door Unesco.

Dit is een toeristische plek, waar je normaal geen topwijnen verwacht. Maar in overeenstemming met de historische gebouwen vind je in Le Dit-Vin ook een historische wijnkelder, zichtbaar vanuit het restaurant via een deel van de vloer in glas. Een idee van eigenaar Dominique Sciou, een jonge restaurateur die van opleiding architect is, maar zich in de streek heeft laten kennen als ondernemer in vernieuwende horeca- concepten. In 2000 lanceerde hij dit wijnrestaurant, met een bric-à-brac interieur vol Spaanse en Moorse invloeden, niet ongewoon voor deze streek. In het nabijgelegen Nîmes en Arles worden nog altijd stierengevechten gehouden, en ook culinair zijn de stieren van de Camargue bekend.

Op toeristische plekken in het Franse zuiden moet je leren leven met nonchalante bediening en soms slordig gepresenteerde gerechten. Maar de wijnkaart van Le Dit-Vin bevat topnamen uit Zuid-Frankrijk: Rayas uit Châteauneuf-du-Pape, Château Simone en Clos Milan uit Provence, La Grange des Pères, Mas Jullien en Peyre Rose uit Languedoc, Gauby uit Roussillon. Ook andere Franse wijnstreken komen aan bod met een beperkte maar sterke selectie: Gangloff en Graillot uit de Rhônevallei, Dugat-Py en Anne Gros uit Bourgogne, Baudry, Huet en Germain uit de Loire.

Vlakbij Aigues-Mortes bevindt zich het grote wijnbedrijf Listel, eigendom van onze landgenoot Paul Vranken (bekend van de champagnes Demoiselle en Pommery). Hier worden zogenaamde "vins de sable" geproduceerd, lichte plezierwijnen afkomstig van wijngaarden op zandgrond.

Voor informatie over de regio: www.suddefrance-developpement.com