Bordeaux 1999
WIJNJAAR IN DE SCHADUW
Over het magische wijnjaar 2000 in Bordeaux zijn alle superlatieven al geschreven. Maar hoe is het gesteld met het jaar 1999, dat bij zijn lancering minder gunstige kritieken kreeg?
Bordeaux 97 werd algemeen beschouwd als een mager jaar met dunne wijnen. De wijnen werden bijgevolg slechts mondjesmaat gekocht.
Het jaar 98 is een beter, maar wat stugger jaar. Het wordt wel eens vergeleken met 1988: wijnen met een sterke structuur, maar niet meteen toegankelijk.
En het jaar 99? In de oogstperiode zag het er niet goed uit. Vanaf midden september regende het vrijwel de hele tijd tot begin oktober. Gelukkig werd de regenval regelmatig onderbroken door stevige windvlagen. Die bliezen de druiven droog zodat rotting werd voorkomen. Maar toch: het risico op "verwaterde" wijnen was reëel. De nieuwste technieken werden dan maar bovengehaald, zoals de omgekeerde osmose, waarmee water uit het druivensap wordt gehaald en de fruitconcentratie verhoogt. Soms leidt dat tot overconcentratie en onevenwicht, want ook de bittere bestanddelen van de druif (zoals de tannines) worden bij deze techniek geconcentreerd.
In elk jaar zijn er uiteraard verschillen tussen de afzonderlijke wijnregio's van Bordeaux. In Saint-Emilion en Pomerol werd van een groot millésime gesproken, hoewel het heel moeilijk is het "wonderjaar 98" te overtreffen. Ook minder gereputeerde streken op diezelfde rechteroever van de rivier Gironde, zoals Côtes de Castillon en Côtes de Bourg, spraken van een geslaagd jaar.
Op de linkeroever sprongen vooral de wijnen van Pessac-Léognan in het oog, met hun mooie structuur, finesse, complexiteit en elegante tannines. In Médoc en Haut-Médoc was de kwaliteit wisselvallig: je moest het bijna kasteel per kasteel bekijken. Het zuiden, onder meer Margaux, had minder te lijden gehad van het slechte weer tijdens de oogst. En dus was de kwaliteit constanter.
Sauternes was een voltreffer, net zoals 97, nochtans algemeen beschouwd als een mager jaar: zo zie je maar dat zoiets nooit voor een hele regio geldt, laat staan voor een heel land. Een aanrader voor 99 zijn de zoete wijnen van het zuidwesten van Frankrijk, Jurançon bijvoorbeeld. Ooit nog "le sauternes du pauvre" genoemd. Een stuk goedkoper dus.
Over de voortdurende prijsstijging van de bordeauxwijnen is al heel wat te doen geweest.
In verhouding tot de kwaliteit was 1997 te duur, maar voor 98 en 99 bleven de prijzen stijgen, en sindsdien is het niet meer gestopt.
Vooral de nieuwe miljonairs en miljardairs in Rusland, China en Zuid-Oost-Azië zijn hiervoor verantwoordelijk.
Wijnmakelaars vertellen dat ze uit deze landen bestellingen per fax binnen krijgen waarin zelfs niet naar de prijs geïnformeerd wordt.
Toch blijkt het dan vooral om de grote beroemde namen te gaan. Die zijn nu eenmaal beperkt verkrijgbaar, en kennelijk zijn er voldoende rijke mensen op de wereld om een volledige afname te verzekeren, zelfs tegen deze hoge prijzen. (In de Nieuwe Wereld kennen we dat fenomeen ook , al wordt daar minder over geklaagd.)
Niets houdt de minder kapitaalkrachtige liefhebber van bordeauxwijnen echter tegen om in minder bekende regio's rond te neuzen. Vooral in Côtes de Castillon, Côtes de Bourg, Côtes de Francs en Fronsac bestaat er wel degelijk nog een relatie tussen prijs en kwaliteit. Hetzelfde geldt voor de satellieten van Saint-Emilion (Puisseguin-, Montagne-, Saint-Georges- en Lussac-Saint-Emilion)..
Hoe is het wijnjaar 1999 geëvolueerd in Bordeaux?
Heel goed. Zo goed dat ik eigenlijk vind dat de mindere reputatie van dit jaar volledig onterecht was.
Natuurlijk is dit geen jaar voor liefhebbers van kracht en volume, dit zijn fijne en elegante wijnen met een aantrekkelijk parfum en een fluwelige textuur.
En de andere Franse wijnstreken in 1999?
Nog altijd wordt de kwaliteit in Bordeaux als maatstaf genomen om het hele wijnjaar te typeren, maar dat geeft een vertekend beeld. Frankrijk is een groot land, met vele wijnstreken. De klimatologische omstandigheden zijn niet overal dezelfde op hetzelfde moment. Zo is 1999 voor rode bourgogne een groot jaar, beter dan 2000: in Bordeaux is het net omgekeerd. In Côtes du Rhône is het jaar eveneens heel goed, zowel in het noorden als in het zuiden (maar ook het jaar 2000 was daar een topper). Voor de Loirestreek was het een matig jaar. In de Zuid-Franse wijnstreken (Provence, Languedoc en Roussillon) is men er niet in geslaagd het fabuleuze jaar 1998 te herhalen, maar door de groeiende deskundigheid en technologische beheersing in deze regio werden toch heel wat goede wijnen gemaakt. Een tip: voor de relatief onbekende wijnstreken Jura en Savoie was 1999 een uitzonderlijk groot jaar.