Ambassadeur van Champagne
Onlangs belandde ik, wandelend door de Prinsengalerij in Brussel, in de champagnebar L'aube sur Aÿ. Die bleek opgericht te zijn door drie champagneliefhebbers, waaronder ene François Bertrand.
Die naam deed bij mij een belletje rinkelen. Was dat niet die jongeman die ik ooit geïnterviewd had toen hij in 2011, op 35-jarige leeftijd, door ons land verkozen was om aan de finale van de Concours Européen des Ambassadeurs de Champagne deel te nemen?
"Dat is hij", zei de man die de bar openhield, "Maar hij woont nu in Reims."
In Reims! Geen wonder voor iemand die zijn hart verloren heeft aan champagne.
Hij gaf zijn job als informaticus op om zich geheel aan zijn passie te kunnen wijden, via de invoer van champagnes en het organiseren van lessen en degustaties voor particulieren en bedrijven. En nu woonde hij zelfs in het hart van Champagne.
Ik dacht terug aan mijn ontmoeting met hem, toen hij net was uitgeroepen tot "champagne-ambassadeur" voor België. Omdat hij toen een website had onder de naam Les Perles du Cellier ("De Parels van de Wijnkelder"), had ik verwacht een winkel aan te treffen. De naam bleek echter gewoon op de deurbel van een appartement te staan, in de Notelaarstraat in Schaarbeek. Die bel was bovendien stuk, dus moest ik hem via gsm melden dat ik voor de deur stond.
Achter de joviale, goedlachse man die opendeed, had ik nooit zoveel kennis over champagne kunnen vermoeden. Via een wat verwaarloosde traphal kwam ik in zijn appartement terecht, dat niet de grandeur uitstraalde die je spontaan met champagne associeert. Maar op de salontafel stond een fles klaar in een blinkende emmer vol ijs. En daarnaast twee prachtige champagneglazen. De champagne bleek van de mij onbekende Max Cochut te zijn. "De eerste champagne die ik invoerde", zei François, "En nog altijd een van mijn favorieten."
Hij was perfect op temperatuur: koel, maar niet ijskoud. De stijl was belegen en fris tegelijk, een combinatie die liefhebbers van champagne op prijs stellen. Ondanks zijn aanzoeting van 11 gram per liter bleef de aciditeit present. Opmerkelijk waren de ultrafijne, vederlichte glazen.
"Zo moet het", zei François, "Je mag alleen het gewicht van de champagne voelen."
Vanuit het hart van het glas stegen de belletjes gestadig naar omhoog.
"Ontworpen door James Darsonville", legde François uit, "Ondanks zijn Engels klinkende naam is hij een Franse oenoloog, nu gepensioneerd, maar bezeten door de missie om het ultieme champagneglas te ontwikkelen. Daarom bracht hij het op de markt."
Ook opmerkelijk was de prijs waaraan François deze champagne aanbood, ruim onder de prijs waaraan de meeste champagnes worden verkocht. Maar net zo goed had hij heel dure, zeldzame cuvées van de grote tophuizen (Krug, Jacquesson, Billecart-Salmon, Gosset, Bollinger, Louis Roederer, Pol Roger, Ruinart ...). Toch zag hij zichzelf vooral als een ambassadeur van de champagnes van wijnbouwers: "Mensen die niet vergeten dat goede champagne begint bij goede witte wijn."
Zo leerde hij mij ook Rochet-Bocart en Potel-Prieux kennen, net zoals Max Cochut champagnes in een traditionele, genereus gedoseerde stijl, die onder de kaap van 20 euro bleven. En ook Hoffmann, waarvan de strakkere, frissere stijl mij het meest bekoorde.
Ik vroeg hem naar de belangrijkste reden van zijn passie voor champagne. "Het euforiserende effect", zei hij. Een verrassend antwoord voor iemand die de Belgische finale van de champagne-ambassadeurs had gewonnen met onder meer een proefschrift over de assemblage van druivenrassen, wijngaardpercelen en oogstjaren.
"Geen andere drank kan de alledaagsheid zo doorbreken als champagne", zei hij, "Champagne brengt je altijd in een feestelijke stemming."
Ook die van de champagnehuizen uit de grootdistributie? François had er zo zijn bedenkingen bij: "Ze kopen vaak de loten druivensap of wijn die de betere domeinen voor hun eigen champagne niet willen."
Meer wilde hij daarover niet kwijt. Ambassadeurs horen diplomatisch te zijn.
