Is Südtirol een Duitse of Oostenrijkse wijnstreek?
Geen van beide. Het is een Italiaanse wijnstreek, grenzend aan Oostenrijk. Maar er wordt hoofdzakelijk Duits gesproken, vandaar de Duitse naam. Het Italiaans sprekende deel van de bevolking noemt deze wijnstreek liever Alto Adige. Hoe kwam die merkwaardige situatie tot stand? Zoals zo vaak met grensgebieden in Europa, zitten de wereldoorlogen er voor iets tussen.
Tot de Eerste Wereldoorlog maakte Südtirol deel uit van Oostenrijk. De wijnen kenden er veel bijval, onder meer bij adellijke families in Wenen. Maar in 1918 ging het gebied als oorlogsbuit naar Italië. Daardoor werd de eigen Oostenrijkse markt plots het buitenland. En de Italianen vonden de wijnen van Südtirol niet echt Italiaans. De wijnbouwers hebben het in die periode heel moeilijk gehad.
Vandaag is het gebied officieel tweetalig, maar ruim 70% van de 450.000 inwoners heeft nog altijd het Duits als moedertaal. De meeste wijnbouwers hebben trouwens Duitse namen: Lageder, Hofstätter, Widmann .... De wijndruiven worden hier gekweekt onder twee namen: weissburgunder en pinot bianco, blauburgunder en pinot nero, grauburgunder en pinot grigio ...
De Südtirolers gaan nu prat op de interessante vermenging van Oostenrijks-Duitse efficiëntie en Italiaans temperament. Dat vertaalt zich in de wijnen: zuiver, precies en rechtlijnig, en tegelijk zuiders vol en rijp. Het klimaat, tegelijk alpien en mediterraan, speelt hierin een belangrijke rol. De zon schijnt 300 dagen per jaar, overdag kan het zeer warm zijn, maar 's nachts koelt het sterk af. Zo ontwikkelen de druiven de zuiverheid en precisie van de koelte, samen met de rijpheid van de zon.
Als je Südtirol binnenrijdt langs de "Weinstrasse", word je overweldigd door de indrukwekkende natuur, maar ook door de vele wijngaarden op de steile berghellingen. Wijn maakt hier duidelijk deel uit van de plaatselijke economie en cultuur. Door het bergachtige landschap zijn er vele verschillende microklimaten en bodems, waardoor er vele verschillende druivenrassen worden geteeld, en er dus een grote variatie aan wijnen bestaat. Vooral de witte wijnen behoren tot de beste die Italië te bieden heeft.
Misschien hebben de Italianen de naam Südtirol nog niet helemaal verteerd, maar de wijnen hebben ze alvast in de armen gesloten. Het overgrote deel van de productie wordt immers in Italië afgezet. Maar ook in de Verenigde Staten doen de Südtiroler wijnen het goed, vooral die van pinot gris en gewürztraminer. De lichte en droge stijl waarin ze gemaakt worden, in tegenstelling tot de zwaardere Elzasversies, slaat er aan. Ook de pinot blanc is merkelijk expressiever dan in de Elzas. Tegelijk vinden de Amerikanen het wellicht een beetje exotisch Europees, zo'n Italiaanse streek met een Duitse naam.
Invoer wijnen uit Südtirol: qualitywines.be (Kellerei Laimburg en St. Pauls)
Invoerders:
Quality Wines ( Veurne )
